Krew w naszym organizmie pełni rolę swoistego transportera pomiędzy poszczególnymi układami. Transport tlenu oraz składników odżywczych to bardzo ważny element dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Krew to płyn, którego nie da się wyprodukować sztucznie, toteż krwiodawstwo stanowi kluczowy element jej pozyskania.
Jak wynika ze statystyk, najwięcej wypadków w roku 2015 miało miejsce w sezonie letnim – lipcu oraz sierpniu. Należy dodać, że osoby poszkodowane w wypadkach komunikacyjnych to bardzo ważna, ale nie jedyna grupa wymagająca krwi drugiego człowieka. Przeszczep szpiku, narządów czy operacje również wymagają sporej ilości życiodajnego płynu. Podsumowując – oddając krew, ratujesz komuś życie!
Krwiodawstwo – informacje ogólne.
Krwi w regionalnych „bankach” nigdy nie jest za dużo – wręcz przeciwnie. W swej karierze krwiodawcy, nie spotkałem się jeszcze, aby odmówiono mi pobrania krwi. Na przykładzie Regionalnego Centrum Krwi i Krwiodawstwa w Gdańsku, możemy łatwo sprawdzić zapotrzebowanie na ten składnik w naszym regionie: www.krew.gda.pl
Na stronach RCKiK, niezależnie od regionu naszego miejsca zamieszkania znajdziemy podstawowe informacje dotyczące całej procedury krwiodawstwa. Nie będę jej przytaczał, a odeślę Was do poszczególnych zakładek na stronie RCKiK w Gdańsku, gdzie znajdziecie niezbędne informacje.
Krwiodawstwo, a sport?
W trakcie donacji następuje upust 500ml (450/50) krwi z naszego krwi, co stanowi (w zależności od masy ciała) ~10% ogólnego jej udziału w krwiobiegu. Określa się, że jest to wydatek rzędu 4000 do 4500kcal, dlatego po pomyślnej donacji otrzymujemy „posiłek regeneracyjny”, który zwykle składa się z kilku czekolad. Czy spożycie kilku czekolad oznacza, że bezproblemowo przejdziemy okres regeneracji? Sprawa okazuje się nie tak prosta…
Przyjmuje się, że organizm potrzebuje około 48h, aby odtworzyć zasoby krwi sprzed jej pobrania. Nie oznacza to jednak, że odtworzy ją w pełnym zakresie, a raczej składzie. Chodzi tu przede wszystkim o podstawowy czynnik w życiu sportowca – stężenie hemoglobiny. Ta z kolei powraca do normy dopiero po okresie około 3 – 4 tygodni po donacji. Dodatkowo, z uwagi na osłabienie układu immunologicznego jesteśmy bardziej narażeni na różnego rodzaju infekcje. Czy to oznacza, że osoby uprawiające sport powinny zrezygnować z donacji? Oczywiście, że nie!
Donacja sportowca – podstawowe zasady.
Biorąc pod uwagę własne doświadczenie w zakresie sportu, jak i również oddawania krwi (na swym koncie posiadam kilka donacji), przedstawię Wam podstawowe zasady, których należy przestrzegać:
- nie zapominaj o nawodnieniu – odpowiednie spożycie płynów przed/po donacji pozwala na szybszą regenerację organizmu,
- zjedz porządny posiłek przed donacją – odwrotnie do badania krwi, przed jej pobraniem należy spożyć wysokokaloryczny posiłek, który zminimalizuje negatywne skutki utraty 500ml krwi (zawroty głowy, ospałość itp.
- spożyj posiłek regeneracyjny – nie muszą być to koniecznie otrzymane czekolady. Po donacji musisz spożyć sporą ilość kilokalorii, aby dostarczyć do organizmu makro i mikroelementy,
- witaminy oraz minerały Twoim przyjacielem – przejdź na dietę zbilansowaną, bogatą w warzywa i owoce, a co za tym idzie – zwierające mnóstwo niezbędnych witamin oraz minerałów. Zwróć szczególną uwagę na żelazo, witaminę C, magnez oraz cynk,
- sen to doskonałe narzędzie do regeneracji – poświęć więcej czasu na sen. Jeśli bezpośrednio po donacji, masz ochotę na drzemkę – utnij komara! 😉
- zrezygnuj z treningu na okres 24 – 48h po donacji – nie tylko osłabienie, ale i zasinienie po wkłuciu może utrudniać trening,
- ogranicz częstotliwość donacji w okresie przygotowań – pozwoli to na uzyskanie lepszych wyników w trakcie rywalizacji.
Podsumowanie.
Krwiodawstwo to doskonały sposób na pomoc drugiemu człowiekowi. Przy odrobinie wiedzy oraz samozaparcia, w prosty sposób możemy zrobić coś pożytecznego, a przy tym zminimalizować negatywne skutki utraty krwi. Jeśli jesteś zawodowym sportowcem, musisz dokładnie przemyśleć oraz wdrożyć ewentualne donacje w okres przygotowań. W przypadku sportowców amatorów, taka donacja nie przyniesie żadnych negatywnych rezultatów, patrząc przez pryzmat długoterminowości.
